Arıkan & Dinç Hukuk - İŞE İADE DAVALARI

İŞE İADE DAVALARI

İŞE İADE DAVALARI

İŞE İADE DAVALARI

İşe iade davaları, işçi ile işveren arasındaki iş akdinin haksız şekilde feshedilmesi durumunda işçinin eski işine geri dönmesini talep ettiği hukuki süreçlerdir. Türkiye’de işçi hakları, İş Kanunu ve ilgili mevzuatlar çerçevesinde korunmakta olup, işverenin iş sözleşmesini haksız feshetmesi durumunda işçiye bazı haklar tanınmaktadır. İşe iade davaları, bu tür haksız fesihlere karşı işçilerin korunması adına önemli bir mekanizma oluşturur.

İşe İade Davasının Hukuki Dayanağı

İşe iade davasının dayanağı, Türk İş Kanunu'nun 18. maddesinde yer almaktadır. Bu madde, belirli koşullar altında işçinin haksız yere işten çıkarılmasını yasaklar ve işçiye, işine geri dönme hakkı tanır. Ayrıca, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 21. ve 22. maddeleri de işverenin fesih nedenlerini sınırlayarak işçilerin haklarını korur.

İşe iade davasının açılabilmesi için bazı şartlar gereklidir:

1. İşçinin En Az 6 Aylık Çalışma Süresi: İşçi, aynı işyerinde en az 6 ay süreyle çalışmış olmalıdır.
2. İşyerindeki Çalışan Sayısı: İşyerinde en az 30 işçi çalışıyor olmalıdır.
3. Haksız Fesih: İşçinin iş akdi, işveren tarafından geçerli bir neden olmaksızın feshedilmiş olmalıdır.

İşe İade Davası Nasıl Açılır?

İşe iade, işçinin iş sözleşmesinin feshedildiği tarihten itibaren 1 ay içinde arabuluculuğa başvurulmalıdır. Arabuluculuk sürecinin olumsuz sonuçlanması halinde ise 2 hafta içerisinde dava açılması gerekmektedir. Bu süre içinde dava açılmaması durumunda işçi, iş akdinin feshedildiği tarihteki haklarını kaybeder ve işe iade talebi geçersiz hale gelir.

İşe İade Kararı Sonrasında Mali Sonuçlar

İşe iade davası sonucunda işçinin işe geri alınması kararı verildiğinde, işverenin işçiyi eski görevine iade etmesi gerekmektedir. Ancak, işçiye yalnızca eski işine geri dönme hakkı verilmez. Ayrıca, en fazla 4 aylık ücret karşılığı boşta geçen süre tazminatına işçi hak kazanabilir. İşverenin, işe iade kararı sonrasında işçiyi işe başlatmaması ihtimalinde ise en az 4 aylık en fazla ise 8 aylık ücret karşılığı işe başlatmama tazminatına işçi hak kazanabilir.

İşverenin İtiraz Hakları ve Bazı İstisnalar

İşveren, işçi tarafından açılan işe iade davasına itiraz edebilir. İşverenin savunması, işçiye haksız fesih yapılmadığına ve fesih için geçerli nedenlerin bulunduğuna dair olmalıdır. Ayrıca, bazı istisnai durumlar da mevcuttur. Örneğin;

İşçi tarafından gerçekleştirilen ahlaki olmayan davranışlar,
İşyerindeki güvenliği tehlikeye atan eylemler,
İşyerinin ekonomik sebeplerle kapanması gibi durumlar işe iade davası kapsamından çıkarılabilir.

Sonuç

İşe iade davaları, işçilerin haklarını korumak adına önemli bir rol oynamaktadır. Bu davalar, işçinin haksız bir şekilde işten çıkarılmasını engellemeyi amaçlamakta olup, işçiye eski işine dönme hakkı tanımaktadır. Ancak, işe iade davalarının başarısı, belirli şartların sağlanmasıyla mümkün olabilmektedir. İşçiler, fesihlerin haksız olduğuna inandıkları takdirde, hukuk yoluna başvurarak eski işlerine dönme hakkını elde edebilirler. Öte yandan, işverenler de fesihlerinde dikkatli olmalı, gerekirse hukuki danışmanlık alarak haksız fesihten kaçınmalıdır.